Hàng quá cảnh và những phi vụ tuồn hàng vào nội địa

Thay vì vận chuyển hàng hóa theo loại hình quá cảnh đến cửa khẩu xuất để thực hiện thủ tục xuất khẩu theo quy định, một số doanh nghiệp đã tự ý phá niêm phong hải quan, tuồn hàng vào nội địa tiêu thụ, trốn thuế.

Hàng nhập lậu do Hải quan TP.HCM kiểm tra bắt giữ. Ảnh: Thu Hòa.

Theo Đội Kiểm soát Hải quan- Cục Hải quan TP.HCM, lợi dụng miễn kiểm tra thực tế hàng hóa quá cảnh, một số DN khai báo chung chung là hàng hóa quá cảnh thông thường, nhưng thực chất là hàng quá cảnh theo quy định phải có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền. Một số trường hợp lợi dụng quy định tự quản lý, tự vận chuyển hàng hóa quá cảnh qua các cửa khẩu đường bộ để tuồn hàng vào nội địa tiêu thụ trốn thuế. Có trường hợp, lô hàng vừa ra khỏi cổng cảng, các DN tìm mọi cách để đánh tháo hàng, sau đó vận chuyển container rỗng, hoặc đưa một ít hàng có giá trị thấp đến cửa khẩu xuất; thậm chí có doanh nghiệp sau khi rút ruột, không vận chuyển hàng đến cửa khẩu.

Điển hình là tờ khai vận chuyển số 500050661061 ngày 6-8-2016 do Công ty TNHH TM DV XNK Quốc tế Bình Chánh vận chuyển, mặt hàng khai báo là dụng cụ nhà bếp, máy lạnh, máy nóng lạnh, máy lọc nước, mới 100%, số lượng 939 kiện hàng, đã được Chi cục  Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 phê duyệt vận chuyển ngày 6-8-2016 và đã ra khỏi cổng cảng Cát Lái cùng ngày. Tuy nhiên, Công ty TNHH TM DV XNK Quốc tế Bình Chánh không vận chuyển lô hàng trên đến cửa khẩu Hoa Lư (Bình Phước) theo quy định, mà tuồn hàng vào nội địa để tiêu thụ. Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đang tiến hành xử lý vụ việc.

Bên cạnh đó, một số trường hợp thể hiện người nhận hàng ban đầu theo khai báo trên manifest là DN tại Việt Nam, khi cơ quan Hải quan hoặc các lực lượng chức năng khác phát hiện lô hàng có dấu hiệu vi phạm pháp luật hải quan, thực hiện việc phối hợp kiểm tra hàng hóa thì DN không đến làm thủ tục, sau đó điều chỉnh người nhận hàng tại Campuchia và các nước khác và làm thủ tục quá cảnh lô hàng. Theo tìm hiểu, đối với những lô hàng quá cảnh gồm những mặt hàng nhập khẩu có điều kiện hoặc hàng cấm nhập khẩu, sau khi lô hàng ra khỏi lãnh thổ Việt Nam, DN sẽ tìm cách đưa trở lại Việt Nam bằng nhiều phương thức khác nhau: Chia nhỏ lô hàng vận chuyển về Việt Nam qua đường mòn, lối mở, cánh gà hoặc DN mở tờ khai, lợi dụng việc phân luồng miễn kiểm tra để nhập khẩu lại Việt Nam. Mới đây, Cục Điều tra chống buôn lậu- Tổng cục Hải quan qua điều tra đã khởi tố 4 vụ án liên quan đến mặt hàng lốp đã qua sử dụng, hàng đã được xác nhận ra khỏi cảng TP.HCM nhưng DN vận chuyển không thực hiện tái xuất sang Campuchia mà thực hiện tiêu thụ ngay nội địa.

Nhiều lô hàng quá cảnh có nghi vấn, Cục Hải quan TP.HCM đã thực hiện kiểm tra ngay tại cửa khẩu và phát hiện container  hàng hóa chứa hàng cấm, vận chuyển quá cảnh có điều kiện.

Ngày 19-8-2016, Đội Kiểm soát Hải quan-Cục Hải quan TP.HCM phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra lô hàng quá cảnh thuộc tờ khai vận chuyển số 500050514910 của Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ Vĩnh Thịnh (MST: 0302574762), phát hiện trong container chứa đầy động cơ và linh kiện ô tô đã qua sử dụng. Theo khai báo của DN trên tờ khai hải quan, hàng hóa quá cảnh khai chung chung là phụ tùng máy, mới 100%. Lộ trình dự kiến của container hàng quá cảnh này đi từ Cát Lái (TP.HCM) đến Mộc Bài (Tây Ninh).

Một vụ việc khác, ngày 14-9-2016, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1, Phòng Quản lý rủi ro kiểm tra lô hàng quá cảnh của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ và Quảng cáo Đại Kim Minh. Hàng hóa theo khai báo trên tờ khai là phụ tùng máy móc: Hộp số, lốp xe, máy bơm hơi, trục xe, nhíp xe ô tô và bộ phận tản nhiệt; mới 100%; Xuất xứ: Hàn Quốc. Kết quả kiểm tra toàn bộ là hàng cấm nhập khẩu, gồm: 28 cái điện thoại di động các loại đã qua sử dụng và phụ tùng tô tô các loại đã qua sử  dụng, thuộc hàng cấm.

Nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng hàng quá cảnh để buôn lậu, các đơn vị Hải quan phía Nam đã tăng cường kiểm tra, thực hiện đúng quy định đối với loại hình tờ khai hàng hóa chuyển cửa khẩu, hàng tạm nhập tái xuất và hàng quá cảnh. Được biết, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) đang củng cố hồ sơ để xem xét khởi tố hình sự một số vụ vi phạm nghiêm trọng do cơ quan Hải quan phát hiện trong thời gian gần đây.

Tại Nghị định 45/2016/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 127/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hải quan. “Điều 11. Vi phạm quy định về giám sát hải quan 1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi thực hiện việc trung chuyển, chuyển tải, lưu kho, chia tách lô hàng, thay đổi phương thức vận tải trong quá trình vận chuyển hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan mà không thông báo hoặc không được sự đồng ý của cơ quan Hải quan theo quy định của pháp luật. 2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau: a) Vận chuyển hàng hóa quá cảnh, chuyển cảng, chuyển khẩu, chuyển cửa khẩu, hàng kinh doanh tạm nhập - tái xuất không đúng tuyến đường, lộ trình, địa Điểm, cửa khẩu, thời gian quy định hoặc đăng ký trong hồ sơ hải quan mà không có lý do xác đáng; b) Tự ý phá niêm phong hải quan; c) Tự ý thay đổi bao bì, nhãn hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan; d) Không bảo quản nguyên trạng hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan hoặc hàng hóa được giao bảo quản theo quy định của pháp luật chờ hoàn thành việc thông quan... 3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau: a) Tiêu thụ hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan. Trường hợp vi phạm quy định tại Điểm này mà tang vật vi phạm thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế, hàng hóa áp dụng thuế suất theo hạn ngạch thuế quan và không vi phạm quy định về chính sách quản lý hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thì xử phạt theo quy định tại Điểm đ Khoản 2 Điều 8 hoặc Điểm g Khoản 1 Điều 13 Nghị định này; b) Tiêu thụ phương tiện vận tải đăng ký lưu hành tại nước ngoài tạm nhập cảnh vào Việt Nam.

                                                                                                                       (HQ Online)- Lê Thu